Alimenty od rodzica - czym są usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka?

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 z późn. zm.) (dalej w skrócie: k.r.o.):

„Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.”

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 i § 2 k.r.o.:

„1. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
2. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.”

Jedną z podstaw określenia zakresu świadczeń alimentacyjnych pozostają usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Do potrzeb utrzymania małoletniego dziecka zalicza się m.in.:

1. koszty wyżywienia;
2. koszty zakupu odzieży i obuwia;
3. koszty zakupu środków czystości i higieny;
4. koszty opieki medycznej i zakupu leków;
5. koszty związane z utrzymaniem mieszkania lub domu;
6. koszty związane z edukacją;
7. koszty związane z wydatkami na wyjazdy wakacyjne/wyjazdy na ferie zimowe;
8. koszty dojazdów;
9. koszty rozrywki;
10. koszty zajęć dodatkowych.

Choć powyżej wskazano kilka najczęściej występujących przykładów, które składają się na potrzeby utrzymania małoletniego dziecka, należy podkreślić, że można ich wymienić o wiele więcej – wszystko zależy od indywidualnej sytuacji życiowej ww. małoletniego dziecka.

Należy także zwrócić uwagę, iż art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje na usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej do alimentacji.

Oznacza to, że Sąd orzekając o obowiązku alimentacyjnym rodzica na rzecz małoletniego dziecka weźmie pod uwagę jedynie jego usprawiedliwione potrzeby, które nie są takie same dla każdego małoletniego dziecka.

W ww. zakresie uwzględnia się indywidualne cechy małoletniego dziecka np. jego wiek, stan zdrowia czy dotychczasową stopę życiową.

Ponadto, jak wskazano w treści uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1998 r., sygnatura akt: I CKN 284/98:

„(…) zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka powinien być ustalony w ten sposób, aby w razie ich zaspokojenia stopa życiowa dziecka była taka sama jak stopa życiowa rodziców.(…) Słusznie jednak zauważa się przy tym, że nie chodzi tu o mechaniczny podział osiąganych przez rodziców dochodów, ale o zbliżone z rodzicami zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dzieci, przy uwzględnieniu ich wieku, stanu zdrowia, kierunku szkolenia oraz innych indywidualnych okoliczności (…)”

Jeżeli zastanawiasz się nad tym, co w konkretnym przypadku składa się na usprawiedliwione potrzeby małoletniego uprawnionego do alimentacji, jak dochodzić świadczeń alimentacyjnych lub czy istnieje możliwość wystąpienia z żądaniem zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, a także potrzebujesz szczegółowego omówienia zakresu niniejszej tematyki – skontaktuj się z adwokatem.